Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προωθεί στο πλαίσιο της στρατηγικής «i2010 – Ευρωπαϊκή κοινωνία της πληροφορίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση», την πρωτοβουλία που αφορά «το Ευφυές Αυτοκίνητο: εξυπνότερο, ασφαλέστερο και καθαρότερο», σε μια προσπάθεια να εξετάσει θέματα περιβάλλοντος και ασφάλειας, τα οποία προκύπτουν από την οδική χρήση και να συμβάλλει ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση κατά 50% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων μέχρι το 2010.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνοντας υπ’όψιν και τις κοινωνικό-οικονομικές προεκτάσεις των προβλημάτων στις οδικές μεταφορές όπως ότι:
- ο αριθμός των θανάτων από τροχαία ατυχήματα στην Ευρώπη ανέρχεται σε 40000 περίπου με 1,3 εκ. ατυχήματα και κόστος περίπου €200 δις ετησίως.
- ο ανθρώπινος παράγοντας εμπλέκεται στο 90% των ατυχημάτων ενώ στα ¾ των περιπτώσεων ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αποκλειστικά υπεύθυνος
καθώς επίσης και ότι - η κυκλοφοριακή συμφόρηση κοστίζει στην ΕΕ €50 δις ετησίως, ποσό που μπορεί να διπλασιαστεί μέχρι το 2010,
- 50% της κατανάλωσης των καυσίμων προκαλείται από την προβληματική κυκλοφορία των οχημάτων
τότε μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι η υιοθέτηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες θα έχει καταλυτικό ρόλο τόσο στην προαγωγή της οδικής ασφάλειας όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η συστηματική χρήση των τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνιών (Information and Communication Technologies-ICT) μπορεί να συμβάλλει στο σχεδιασμό ασφαλέστερων και ευφυέστερων οχημάτων και να προσφέρει εξειδικευμένες και προηγμένες λύσεις για τα σύγχρονα προβλήματα των οδικών μεταφορών και ειδικότερα εις ό,τι αφορά την οδική ασφάλεια. Δύναται λοιπόν να ενσωματωθούν στα νέα οχήματα, «έξυπνα συστήματα» τα οποία θα είναι ικανά, ως ένα βαθμό, να αποτρέψουν ένα ατύχημα προσφέροντας στον οδηγό τη δυνατότητα της έγκαιρης αντίδρασης.
Ο όρος «Ευφυές Αυτοκίνητο» αφορά ένα ευρύ φάσμα τόσο μεμονωμένων όσο και συνεργαζόμενων vehicle-to-vehicle συστημάτων, τα οποία βασίζονται στις τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνιών και τα οποία περιλαμβάνουν και συστήματα υποδομής. Μερικά από τα παραπάνω συστήματα εφαρμόζονται ήδη, όπως τα συστήματα ABS και ESP ενώ μερικά από τα νέα συστήματα τα οποία προωθούνται παρουσιάζονται αναλυτικότερα παρακάτω.
- AdaptiveCruiseControl (ACC): Το σύστημα αυτό συμβάλλει ώστε να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας από τα προπορευόμενα οχήματα και να αποφεύγονται οι συγκρούσεις. Η χρήση του συστήματος αυτού μόνο στο 3% των οχημάτων θα μπορούσε να μειώσει τα ατυχήματα μέχρι το 2010 κατά 4000.
- LateralSupportSystems (Συστήματα πλευρικής υποστήριξης): Τα συστήματα αυτά αφορούν κυρίως προειδοποιήσεις εξόδου από λωρίδες κυκλοφορίας και εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να μειώσουν τα ατυχήματα μέχρι το 2020 κατά 14000 (με ενσωμάτωση μόνο στο 0.6% των οχημάτων).
- Συστήματα προειδοποίησης οδηγού (HypovigilanceSystems): Τα συστήματα αυτά λειτουργούν προειδοποιητικά ώστε να αποφευχθεί να αποκοιμηθεί ο οδηγός ενώ οδηγεί. Υπολογίζεται ότι θα μπορούσαν να μειωθούν τα θανατηφόρα ατυχήματα κατά 9%, ενώ το ποσοστό ανέρχεται σε 30% για τα θανατηφόρα ατυχήματα σε αυτοκινητόδρομους.
- Άλλα συστήματα αφορούν προειδοποιήσεις για υπέρβαση ταχύτητας, «κλείδωμα» του οχήματος σε περίπτωση υπέρβασης του ορίου περιεκτικότητας σε αλκοόλ αλλά και λύσεις υποδομής, οι οποίες δεν αφορούν το ίδιο το όχημα, όπως η επεξεργασία δεδομένων κυκλοφορίας από τα κέντρα ελέγχου, η οποία θα μπορούσε να βελτιώσει τη διαχείριση της κυκλοφορίας μειώνοντας κατά 40% τη συμφόρηση και οδηγώντας σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.
Θα πρέπει επίσης να αναφερθούμε σε συστήματα τα οποία στοχεύουν στη μείωση των ατυχημάτων τα οποία αφορούν πεζούς. Υπολογίζεται ότι 150000 πεζοί τραυματίζονται και 6000 σκοτώνονται ετησίως στους ευρωπαϊκούς δρόμους με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην έρευνα ανάπτυξης αυτού του είδους συστημάτων. Ένα από αυτά τα συστήματα που μελετώνται, συνδυάζει τη χρήση αισθητήρων των 24GHz για τον εντοπισμό πεζών, μέσω οπτικής αναγνώρισης. Χρησιμοποιώντας αφενός δεδομένα από μια βάση δεκάδων χιλιάδων φωτογραφιών και αφετέρου τεχνικές «εκμάθησης μηχανών» είναι σε θέση να αναγνωρίσει ένα πεζό βάσει εξωτερικών χαρακτηριστικών. Μία μέθοδος εκτίμησης αναγνωρίζει το επίπεδο κινδύνου, βασιζόμενη στη σχετική θέση και την ταχύτητα του πεζού σε σχέση με το όχημα. Ο οδηγός στη συνέχεια ειδοποιείται μέσω ενός ακουστικού σήματος το οποίο μπορεί να συνοδεύεται και από την αυτόματη ενεργοποίηση του συστήματος πέδησης.
Ενώ παραπάνω έγινε αναφορά σε ένα παράδειγμα μεμονωμένου «έξυπνου» συστήματος, υπάρχουν και τα vehicle-to-vehicle συστήματα τα οποία συνεργάζονται μεταξύ τους μέσω των ασύρματων τεχνολογιών. Το πρόγραμμα CarTALK 2000 αποτελεί το παράδειγμα ενός συστήματος το οποίο μεταδίδει πληροφορίες από ένα όχημα σε κάποια άλλα τα οποία βρίσκονται σε κοντινή απόσταση. Η επικοινωνία και η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των οχημάτων είναι δυνατή μέσω δικτύων και δημιουργείται αυτόματα όταν υπάρξει ανάγκη, για παράδειγμα εάν κάποιο από τα προπορευόμενα οχήματα κάνει κάποιο απότομο ελιγμό ή αναγκάστηκε να φρενάρει απότομα. Με αυτό τον τρόπο ειδοποιείται το όχημα που ακολουθεί ώστε να αντιδράσει έγκαιρα.
Τέλος, ένα άλλο σύστημα το οποίο θα μπορούσε να συμβάλλει στην έγκαιρη αντιμετώπιση ενός ατυχήματος είναι το ονομαζόμενο eCall. Το σύστημα αυτό λειτουργεί αυτόματα όταν ένα όχημα αντιληφθεί μια σοβαρή σύγκρουση σε ένα ατύχημα και καλεί το πλησιέστερο κέντρο άμεσης ανάγκης χρησιμοποιώντας τον ευρωπαϊκό αριθμό άμεσης ανάγκης, 112. Η κλήση αυτή εκπέμπει την ακριβή θέση του οχήματος ώστε με αυτό τον τρόπο οι υπηρεσίες άμεσης βοήθειας να είναι σε θέση να προσεγγίσουν τον τόπο του ατυχήματος στο συντομότερο δυνατό διάστημα. Το σύστημα αυτό θα μπορεί να ενεργοποιηθεί και χειροκίνητα από τους επιβάτες με το πάτημα ενός κουμπιού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί να εντάξει το σύστημα αυτό σε όλα τα καινούρια αυτοκίνητα τα οποία θα κυκλοφορήσουν από το 2009.
Για να πραγματοποιηθούν όλα τα παραπάνω και να επιτευχθεί η κατασκευή του «Ευφυούς Αυτοκινήτου» είναι απαραίτητη η συνεργασία τόσο των ερευνητικών κέντρων όσο και των αυτοκινητοβιομηχανιών, των εταιριών τηλεπικοινωνιών, και των τοπικών διοικήσεων. Η έρευνα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ώστε πολύ σύντομα να κάνει την εμφάνισή της η νέα γενιά οχημάτων, η οποία θα συμβάλλει τόσο στην προαγωγή της οδικής ασφάλειας αλλά και στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Πηγές: Δικτυακός τόπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, eSafety
